Kliniklerde Altyapının Önemi

Cihaz temininde yapılan “ sağlıklı “ tercihler nasıl kabusa dönüşüyor.

Ülkemizdeki diş hekimliği muayenehanelerinin oluşumunda , hekimin mevcut koşullar doğrultusunda kendine göre yapmış olduğu tercih ne kadar sağlıklı olursa olsun , tesisin alt yapısına ilişkin kalite durumu , sistemin tümünün verimliliğini ve güvenirliğini direkt olarak etkiler.

Diş hekimi , amaçları doğrutusunda en verimli şekilde kullanmak istediği cihaz ve ekipmanlarla ilgili seçim yaparken , ekonomiklik yanında kalite durumu ve ilgili firmaların sağlayacağı servis güvencesi ile ilgili faktörleri de birlikte değerlendirir. Aynı özeni , sistemin alt yapısıyla ilgili değerlendirmelerde yeterince göstermezse , zaman içerisinde cihazlarda ve ekipmanlarda birtakım sorunlarla karşılaşması kaçınılmazdır. Sözkonusu sorunlar , tahammül edilemeyecek bir düzeye ulaştığında hekimin işle ilgili motivasyonu olumsuz yönde etkilenir. Hekim , sorunların alt yapısıyla ilgili eksiklik ve olumsuzluklardan kaynaklandığını kabul etmekte zorlanır. Cihaz ve ekipmanlar konusunda yaptığı tercihlerin yanlış olduğunu düşünerek bir yandan kendine olan öz güvenini kaybetmeye başlar , diğer yandan cihazları temin ettiği firmalarla kendi arasında birtakım anlaşmazlıkların oluşmasına sebebiyet vermiş olur.

Sorunların çözümü , değişik ve daha pahalı cihaz tercihleri yapmakta aranılabilir fakat buna rağmen bir süre sonra aynı olumsuzluklarla tekrar karşılaşılması bu kez bir kabusa dönüşür ve hekim işten soğuma tehlikesi ile yüz yüze gelmir olur. Genel olarak sorunların kaynağı alt yapıyla ilgili olumsuzluk ve eksikliklerden kaynaklandığı için , sektördeki en kaliteli cihazların kullanılması ile çözüm yollarının aranılması zaman ve para kaybından başka bir anlam ifade etmemektedir. Maalesef , bu durum ülkemizdeki diş hekimliği muayenehanelerinde göz ardı edilemeyecek sıklıkta görülmeye devam etmektedir. Kısaca söylemek gerekirse , üst yapılara ( cihazlara ve ekipmanlara ) yapılan yatırımlar, alt yapı ile ilgili eksiklik ve olumsuzluklar uğrunda cömert bir biçimde kurban edilmektedir.

İdeal bir muayenehane oluşumunda dikkat edilmesi gereken hususlar :

· Mevcut yerleşim biriminde uygun çalışma ortamının belirlenmesi ile ilgili faktörler birlikte değerlendirilmelidir. Muayenehane olarak kullanılacak mahal mimari açıdan , cihaz ve ekipmanların çalışma ortamı içerisinde rahatsızlık vermeyecek şekilde yerleşimlerine imkan veren uygun ölçülerde olmalıdır. Cihaz ve ekipmanlar , fonksiyonları olumsuz yönde etkilenmeyecek şekillerde yerleştirilmelidirler.

· Cihaz ve ekipmanlarla ilgili su , elektrik ve basınçlı hava tesisatları hem cihaz bağlantı standartlarına hem de mahal içi tesisat standartlarına uygun olmalıdır. Cihaz içlerinden geçen su özellikle tıkanma sorunlarıyla karşılaşmamak için arıtılmış olmalarıdır. Atık su tesisatı ihmal edilmemeli ve standartlara uygun olmalıdır. Elektrik ve basınçlı hava tesisatlarında gerekli emniyet tedbirleri göz ardı edilmemelidir. Kesinti sorunlarına karşı önlemler alınmalıdır.

· Muayenehanede cihazların işlevselliği için kullanılan basınçlı hava üreticisi ve üretilen hava ; çalışma güvenliğini , hastanın ve hekimin sağlığını , cihazın ve enstrümanların ömrünü olumsuz yönde etkilemeyecek özelliklere sahip olmalıdır.

· Muayenehanede sterilizasyon ve dezenfektasyon konularına gereken önem verilmelidir. Bu parametreler açısından uygun olan sistem , cihaz ve ekipmanlar tercih edilmelidir. Ayrıca , sterilizasyonun uzun süreli olmasına özen gösterilmelidir.

· Muayenehane dekorasyonu esnasında kullanılan malzemeler hijyenik açıdan olumsuzluklara sebebiyet vermeyecek özellikte olmalıdırlar. Özellikle , zemin ve duvar döşemelerinin hijyenik açıdan önemleri göz ardı edilmemelidir.

· Muayenehane içerisindeki klima ve havalandırma sistemleri ile ilgili tercihler gelişi güzel yapılmamalıdır. Mahal içerisindeki havanın karakteristik özelliklerinin ( sıcaklık , nem , hareket yönü , hız , vb. ) sağlıksız bir ortam oluşumuna sebebiyet vermeyecek şekilde kontrol edilmesi sağlanmalıdır. Muayenehane içerisindeki hava bakteriyolojik açıdan çeşitli enfeksiyonlara yol açma riskine sahip olduğu için bu konuda yapılması gerekenler ihmal edilmemelidir.

· Muayenehanede tıbbi vakum sistemi bulunmalıdır. İyi bir vakum cihazı yanında , ilgili tesisat sistemi de teknik normlara uygun olmalıdır. Bu sistem , hekimin kendi sağlığı açısından bir gerekliliktir. Hastanın tedavisi esnasında , böyle bir sistem ya da koruyucu maskeler kullanılmazsa , hekim enfeksiyon kapma riskiyle karşılaşabilir.

· Muayenehanede ergonomi ile ilgili hususlara özen gösterilmelidir. Cihazların teknik özellikleri kadar , hekime ergonomik açıdan rahat bir çalışma ortamı sağlamaları da üzerinde önemle durulması gereken bir konudur. Ergonomik özellikte cihaz , ekipman , sistem ve mobilyaların kullanılması hekime hem daha rahat bir çalışma ortamı sağlanmış olacak hem de daha fazla verimlilik kazandırılacaktır.

Açıkça görülebildiği gibi , yanlızca üst yapı olarak adlandırabileceğimiz cihaz ve ekipmanların seçimine özen gösterilmesi ideal bir muayenehane oluşumunda yeterli olamamaktadır. Karşılaşılan problemlerin birçoğu muayenehane alt yapısıyla ilgili olumsuzluk ve eksikliklerden kaynaklandığı için bu konuda yapılması gerekenler göz ardı edilmemelidir. Muayenehanelerdeki alt yapı ile ilgili sistemler , değişik meslek alanlarının çalışma konuları arasında yer aldığı için , bir diş hekiminin bunlarla ilgili tüm teknik detayları bilmesi beklenemez. Ancak , bu konularla ilgili genel bilgilere sahip olması kendi muayenehanesini daha ideal bir hale getirebilmesi açısından çok yönlü bir kazanç olacaktır. Buradan hareketle , hekimlerimizin muayenehane alt yapısının önemi konusunda dikkatlerini çekmek , yapacakları yatırımlarda bu konuya gereken önemi vermelerini sağlamak ve ideale yakın bir muayenehane oluşumunda kendi uzmanlıkları dışında diğer meslek dallarının bu konuyla ilgili teknik katkıları hakkında bilgilendirmek amacıyla bu yazı dizisi hazırlanmıştır. Gelecek yazılarda yukarıda maddeler halinde bahsedilen konular hakkında daha detaylı bilgiler verilecektir.

DMS TEKNİK
13.04.2002
İbrahim Belenlioğlu